Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), do 6. miesiąca życia niemowlę powinno otrzymywać wyłącznie pokarm mamy. Niestety nie zawsze jest to możliwe, dlatego jednym z rozwiązań jest karmienie mieszane, znane również jako karmienie łączone. Polega ono na przystawianiu do piersi i karmieniu butelką.
Karmienie mieszane - kiedy jest wskazane?
Decyzja o rozpoczęciu karmienia łączonego nie powinna być podjęta pochopnie. Musi być dokładnie przemyślana - po rozważeniu potrzeb niemowlęcia oraz uwzględnieniu kwestii zdrowotnych.
Przejście na karmienie mieszane może być podyktowane m.in.:
- zbyt małą ilością pokarmu naturalnego, a podejmowane próby pobudzenia laktacji nie przynoszą oczekiwanych efektów,
- koniecznością wyjazdu lub podjęcia leczenia przez mamę,
- nieefektywnym ssaniem piersi, np. spowodowanego wadą anatomiczną.
Ponadto karmienie łączone stosuje się u dzieci, u których doszło do nadmiernego spadku masy ciała (powyżej 10% w stosunku do masy urodzeniowej) lub zauważalny jest niedostateczny przyrost masy ciała.
Karmienie mieszane zawsze mlekiem modyfikowanym?
Chociaż karmienie łączone może kojarzyć się przede wszystkim z podawaniem mleka modyfikowanego w butelce, wcale tak być nie musi. Wszystko zależy od tego, co jest przyczyną przejścia na karmienie mieszane.
Jeżeli powodem jest nieefektywne ssanie piersi, wówczas nic nie stoi na przeszkodzie, aby maluchowi podawać naturalny pokarm odciągnięty laktatorem. Podobnie jest w przypadku kilkudniowego wyjazdu mamy lub jej pobytu w szpitalu - wówczas odpowiednią porcję mleka należy wcześniej odciągnąć i zamrozić.
Jeśli natomiast włączenie karmienia mieszanego jest podyktowane zbyt małą ilością naturalnego mleka, wówczas podawanie mleka modyfikowanego jest koniecznością.
Butelka czy kubeczek?
Karmienie mieszane wcale nie musi oznaczać podawania mleka przez butelkę. Eksperci zalecają zastosować na początek inne metody - po to, aby uniknąć przyzwyczajenia malucha do pobierania pokarmu przez smoczek.
Alternatywą dla butelki może być specjalny kubeczek z miękkim dzióbkiem. W przypadku noworodków może to być strzykawka (bez igły) czy nawet pipeta. Świetnie sprawdzi się również specjalny system wspomagający karmienie (SNS), dzięki któremu maluch będzie ssał pierś i jednocześnie pobierał pokarm wypływający z cienkiej rurki. Ta ostatnia metoda może stanowić wsparcie wówczas, gdy kobieta ma mało naturalnego pokarmu i chce pobudzić laktację.
Jeżeli jednak niemowlę akceptuje wyłącznie butelkę, należy rozsądnie podejść do wyboru odpowiedniego modelu.
Warto zwrócić uwagę na takie kwestie jak:
- konstrukcja - powinna być zbudowana tak, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia kolki,
- smoczek - i on musi być skonstruowany tak, aby nie zaburzał odruchu ssania,
- materiał - tworzywo powinno być bezpiecznie i mieć atesty potwierdzające brak szkodliwych substancji,
- wielkość - rozmiar butelki niech będzie dopasowany do wieku malucha.
Mleko modyfikowane - jakie wybrać?
Nie ma tutaj jednej uniwersalnej wskazówki, ponieważ wiele zależy od wieku oraz potrzeb żywieniowych konkretnego malucha. Dlatego decyzję o wyborze konkretnego mleka modyfikowanego należy podjąć w uzgodnieniu z pediatrą. Być może niemowlę będzie potrzebowało specjalnej mieszanki z powodu nietolerancji białka mleka krowiego, zbyt wolnego przybierania na wadze, czy zbyt gwałtownego spadku masy ciała.
Karmienie łączone - od czego zacząć?
Często karmienie łączone wprowadzane jest w sposób całkowicie naturalny - szczególnie wtedy, gdy maluch odmawia ssania piersi. Wówczas oczywistą rzeczą wydaje się być podanie odciągniętego mleka lub mleka modyfikowanego.
Jeżeli jednak do tej pory maluch ładnie ssał piersi, a wprowadzenie butelki czy kubeczka było podyktowane względami zdrowotnymi, trzeba ten proces przeprowadzić stopniowo. W tym przypadku sprawdzi się wspominany system SNS - dzięki niemu nie ma potrzeby odzwyczajania malucha od piersi. Jeżeli jednak koniecznością jest podanie pokarmu w kubeczku czy butelce, należy zrobić to łagodnie - najlepiej wtedy, gdy dziecko jest wypoczęte i niezbyt głodne.
Kamienie łączone, podobnie jak karmienie piersią, powinno odbywać się wyłącznie na żądanie. Z czasem i tak maluch będzie dopominał się o jedzenie w regularnych odstępach czasu.
Wyłączne karmienie piersią - czy można do niego powrócić?
Karmienie mieszane wcale nie wyklucza powrotu do karmienia dziecka piersią. Należy jednak mieć świadomość, że wymaga to sporego wysiłku, cierpliwości oraz samozaparcia. Warto jednak podjąć taką próbę, ponieważ mleko mamy uważane jest za najlepszy pokarm dla malucha.